Sickle Cell Disease

Sickle Cell Anemia हा वारसा कडून आलेले एक रक्त विकार (Blood disorders) आहे, जो पालकांकडून मुलाकडे जातो. Sickle Cell रोग असलेल्या लोकांमध्ये असामान्य हिमोग्लोबिन (HB) असतो. हिमोग्लोबिन हे लाल रक्तपेशींमधील प्रथिन आहे, जे शरीरात ऑक्सिजन वाहून नेते.

सामान्य वरील प्रमाणे लाल रक्तपेशी गुळगुळीत, गोलाकार आणि लवचिक असतात. ते "O" अक्षरासारखे दिसतात. हे त्यांना ऑक्सिजन वाहून नेण्यास आणि वाहिन्यांमधून सहजपणे हलविण्यास मदत करते. Sickle Cell रोगातील असामान्य हिमोग्लोबिन लाल रक्तपेशी कडक आणि चिकट बनवते. ते विळा किंवा "C" अक्षराच्या आकारात तयार होतात. या सिकल पेशी वरीलप्रमाणे एकत्र गुंफतात आणि रक्तवाहिन्यांमधून सहज हलवू शकत नाहीत. गुठळ्या निरोगी, ऑक्सिजन वाहून नेणाऱ्या रक्ताचा प्रवाह रोखतात. यामुळे वेदना होतात आणि ऊतींचे (tissue) नुकसान होते.

जननी सुरक्षा योजना 700+600 लाभा करिता अधिक माहिती

Sickle Cell Deasease चा गर्भधारणेवर कसा परिणाम होतो?

Sickle Cell रोगाचा गर्भधारणेवर कसा परिणाम होतो, ते सिकलसेल रोग आहे की, सिकलसेलचे लक्षण आहे, यावर अवलंबून आहे. सिकलसेल रोग असलेल्या काही स्त्रियांना गरोदरपणात त्यांच्या आजारात कोणताही बदल होत नाही. इतरांमध्ये, रोग आणखी वाईट होऊ शकतो. Sickle Cell Crisis नावाच्या वेदनादायक घटना गरोदरपणात अजूनही घडू शकतात. या घटनांवर गर्भधारणेदरम्यान वापरण्यास सुरक्षित असलेल्या औषधांसह उपचार केले जाऊ शकतात. तुम्हाला गर्भधारणेपूर्वी मूत्रपिंडाचा आजार किंवा हृदय अपयश असल्यास, गर्भधारणेदरम्यान ते आणखी वाईट होऊ शकते.

Sickle Cell चे वैशिष्ट्य असलेल्या स्त्रियांना या विकारामुळे समस्या येत नाहीत. पण त्यांना गरोदरपणात लघवीचे बरेचसे संसर्ग होऊ शकतात. सिकलसेल वैशिष्ट्य असलेल्या गर्भवती महिलांना रक्तात पुरेसे लोह नसल्यामुळे एक प्रकारचा अशक्तपणा देखील होऊ शकतो. तुम्हाला अशा प्रकारचा अशक्तपणा असल्यास, तुम्हाला लोह Supplements घेण्याची आवश्यकता असू शकते.

Pregnancy मधे रक्त पेशींना ऑक्सिजन वाहून नेण्यास सक्षम असणे महत्वाचे आहे. Sickle cell Anemia सह, असामान्य लाल रक्तपेशी आणि Anemia मुळे तुमच्या विकसनशील बाळाला कमी प्रमाणात ऑक्सिजन जाऊ शकतो. यामुळे बाळाची वाढ मंदावते.

sickle cell disease symptoms

गरोदरपणात सिकलसेल रोगाचा उपचार (sickle cell anemia treatment in pregnancy) कसा केला जातो?

सिकलसेल लक्षण असलेल्या गर्भवती महिलांना कोणतीही गुंतागुंत होऊ शकत नाही. परंतु जर वडिलांनी देखील हे गुण धारण केले, तर बाळावर परिणाम होऊ शकतो. सिकलसेलचे लक्षण असल्यास, तज्ञ सल्ला देतात की तुम्ही गर्भवती होण्यापूर्वी तुमच्या जोडीदाराची चाचणी करावी. किंवा पहिल्या जन्मपूर्व भेटीत त्याची चाचणी केली पाहिजे. बाळाच्या वडिलांमध्ये सिकलसेलचे लक्षण असल्यास, विकसनशील बाळामध्ये हे लक्षण किंवा रोग आहे की नाही हे पाहण्यासाठी Amniocentesis किंवा इतर चाचण्यांची आवश्यकता असू शकते.

एखादी महिला गरोदर असेल आणि तिला सिकलसेल रोग असेल तर लवकर आणि नियमित प्रसवपूर्व काळजी घेणे महत्वाचे आहे. प्रसूतीपूर्व भेटी अधिक वेळा घेतल्याने आरोग्य सेवा प्रदात्याला रोगावर आणि विकसनशील बाळाच्या आरोग्यावर बारीक लक्ष ठेवता येते.

काही स्त्रियांना ताजे रक्ताने (fresh blood) सिकलसेल बदलण्यासाठी रक्त संक्रमणाची (Blood transfusion) आवश्यकता असू शकते. हे गर्भधारणेदरम्यान अनेक वेळा केले जाऊ शकते. रक्त संक्रमण रक्ताला ऑक्सिजन वाहून नेण्यास आणि सिकल पेशींची संख्या कमी करण्यास मदत करू शकते.  रक्‍त संक्रमण झाल्यास, रक्‍तामध्‍ये स्‍थानांतरित झालेल्या अँटीबॉडीजची तपासणी केली जाईल आणि बाळावर परिणाम होऊ शकतो. सर्वात सामान्य ऍन्टीबॉडीज रक्त घटक Rh साठी आहेत.

सिकलसेल रोगामुळे विकसनशील बाळावर परिणाम होऊ शकतो, प्रदाता (provider) बाळाचे आरोग्य आणि आरोग्य तपासण्यासाठी दुसऱ्या तिमाहीत चाचणी सुरू करू शकतो.

प्रसूती दरम्यान, आरोग्य सेवा प्रदाता निर्जलीकरण (Dehydration) टाळण्यासाठी IV (Intravenous) द्रव देईल. प्रसूती दरम्यान मास्कद्वारे  अतिरिक्त ऑक्सिजन देखील मिळू शकतो. बाळाच्या हृदयाच्या गतीमध्ये होणारे बदल पाहण्यासाठी गर्भाच्या Heart rate monitor चा वापर केला जातो. हे गर्भाच्या त्रासाची चिन्हे (Signs of fetal distress) देखील पाहते. इतर गुंतागुंत असल्याशिवाय बहुतेक स्त्रिया Vaginal delivery करू शकतात.

sickle cell disease symptoms

गरोदरपणात सिकलसेल रोगाची संभाव्य गुंतागुंत (complications of sickle cell disease in pregnancy) कोणती आहे? 

सिकलसेलमुळे अनेक अवयव आणि शरीर प्रणालींवर परिणाम होत असल्याने, सिकलसेल रोग असल्यास गर्भधारणेमध्ये गुंतागुंत होण्याची शक्यता जास्त असते. गुंतागुंत आणि वाढलेल्या जोखमींमध्ये हे समाविष्ट असू शकते:

मूत्रमार्ग, मूत्रपिंड आणि फुफ्फुसातील संसर्गासह संक्रमण (Infections including urinary tract, kidney and lung infections)

पित्ताशयाच्या समस्या, पित्ताशयाच्या दगडांसह (Gallbladder problems, including gallstones)

अशक्तपणामुळे हृदय वाढणे आणि हृदय अपयश (Heart enlargement and heart failure due to anemia)

गर्भपात (Abortion)

मृत्यू (death)

विकसनशील बाळासाठी गुंतागुंत आणि वाढलेल्या जोखमींमध्ये हे समाविष्ट असू शकते (complications and increased risks for the developing baby) -

तीव्र अशक्तपणा (Severe weakness)

गर्भाची खराब वाढ (Poor fetal growth)

मुदतपूर्व जन्म. याचा अर्थ गर्भधारणेच्या 37 आठवड्यांपूर्वी (Premature birth, before 37 weeks of pregnancy)

कमी जन्माचे वजन. याचा अर्थ 5.5 पाउंडपेक्षा कमी आहे. (Low birth weight, less than 5.5 pounds)

स्थिर जन्म आणि नवजात मृत्यू (Still births and neonatal deaths)

sickle cell anemia विषयक माहिती आवडली असेल तर Like & Share करा.